Home » Tài Chính Cá Nhân » Chứng Khoán Là Gì? Phân Loại Và Đặc Điểm Của Chứng Khoán

Chứng Khoán Là Gì? Phân Loại Và Đặc Điểm Của Chứng Khoán

vay tiền avay

Chứng khoán và thị trường chứng khoán là 2 khái niệm rất quen thuộc với chúng ta. Đặc biệt là những ai đã và đang tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán. Bài viết sau sẽ chia sẻ với bạn chứng khoán là gì, đặc điểm của chứng khoán, thị trường chứng khoán là gì và cách đơn giản để tham gia đầu tư chứng khoán trực tuyến.

Chứng Khoán Là Gì?

Chứng khoán là một công cụ tài chính xuất hiện dưới hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử, là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích của người sở hữu đối với tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát hành chứng khoán (như Công ty cổ phần, Chính phủ, Kho bạc, Ngân hàng,…)

Một số quyền và lợi ích ở đây thường gồm có: hưởng cổ tức/lợi tức/tiền lãi để tăng thu nhập, bán CK để thu lợi nhuận, nhận cổ phiếu thưởng, mua cổ phiếu với giá ưu đãi, quyền bỏ phiếu, quyền kiểm soát hoạt động công ty,…

Chứng khoán có thể được lưu thông và mua bán trên thị trường như là một hàng hóa.

CK thể hiện số tiền mà nhà đầu tư đã bỏ ra để sở hữu chúng và CK mang lại cho nhà đầu tư quyền lợi được hưởng những khoản thu nhập trong tương lai khi giá trị của CK tăng lên.

Một số loại CK tiêu biểu như: Trái phiếu, Cổ phiếu, Chứng chỉ quỹ, các loại Chứng khoán phái sinh.

Chứng Khoán Gồm Những Loại Nào?

phân loại chứng khoán

Có nhiều tiêu chí để phân loại chứng khoán, nếu căn cứ theo tính chất huy động vốn thì CK gồm có 3 loại:

Chứng khoán nợ

Là CK xác nhận khoản nợ của tổ chức phát hành đối với người sở hữu.

Theo đó, tổ chức phát hành cam kết sẽ chi trả tiền gốc và lãi cho nhà đầu tư trong những thời điểm nhất định. Một loại CK tiêu biểu cho loại này là Trái phiếu.

Chứng khoán vốn

Chứng Khoán vốn (Thường được xem như là cổ phiếu) là CK xác nhận quyền sở hữu một phần trong công ty cổ phần.

Theo đó nhà đầu tư nắm giữ cổ phần trong công ty sẽ được hưởng các quyền lợi trong công ty như được chi trả cổ tức, quyền bỏ phiếu, quyền được chia tài sản thanh lý,…

Loại CK tiêu biểu ở đây là cổ phiếu thường, cổ phiếu ưu đãi…

Chứng khoán phái sinh

Là loại CK mà giá trị của chúng phụ thuộc vào giá trị của tài sản cơ sở, tài sản cơ sở có thể là các công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu… hoặc là hàng hóa như kim loại, chất đốt, nông sản,…

Chứng khoán phái sinh quy định việc mua bán, chuyển giao tài sản cơ sở phải tuân thủ theo một số điều kiện đã được thỏa thuận trước như mức giá, thời điểm giao dịch, phương thức giao dịch,… CK phái sinh gồm  4 loại chính là: Hợp đồng quyền chọn, Hợp đồng tương lai, Hợp đồng kỳ hạn, Hợp đồng hoán đổi.

Đặc Điểm Của Chứng Khoán

đầu tư chứng khoán

Hiện nay trên thị trường phát triển đa dạng rất nhiều loại CK khác nhau nhưng nhìn chung, các loại CK đều có những đặc điểm nổi bật như sau:

– Khả năng sinh lợi cao: Chứng khoán là một tài sản có khả năng mang lại lợi nhuận cao cho nhà đầu tư.

Một số lợi ích tiêu biểu mà CK có thể mang lại như hưởng lợi nhuận từ chênh lệch mua bán, hưởng cổ tức/lợi tức, cổ phiếu thưởng, quyền mua CK ưu đãi.

Tuy nhiên, những CK khác nhau có mức lợi nhuận kèm theo rủi ro khác nhau, nên các nhà đầu tư cần so sánh và đánh giá các loại CK về lợi nhuận lẫn rủi ro để có quyết định đầu tư hợp lý.

– Mang theo rủi ro: Không có hình thức đầu tư nào là luôn tốt, đầu tư vào CK cũng không nằm ngoài điều đó, hơn nữa còn chứa đựng nhiều rủi ro với các mức độ khác nhau đối với từng loại CK cụ thể.

Mức độ rủi ro của các loại chứng khoán được sắp xếp theo thứ tự tăng dần là: CK nợ (Trái phiếu), CK vốn (Cổ phiếu) và cuối cùng là Chứng khoán phái sinh.

Chính sự rủi ro của CK đã dẫn đến sự dao động của lợi nhuận thu được, có thể thu về lợi nhuận cao chót vót cũng có thể mất “sạch sành sanh”.

Thông thường thì rủi ro càng cao lợi nhuận càng lớn, đến một điểm đạt được lợi nhuận tối đa thì rủi ro cao bao nhiêu đi nữa lợi nhuận cũng vẫn giảm.

Chính vì vậy mà trong quá trình đầu tư, các nhà đầu tư cần có kiến thức về CK, kỹ năng phân tích và thái độ đầu tư chuyên nghiệp… để có thể theo đuổi cuộc chơi và tối đa hóa lợi nhuận.

– Tính thanh khoản cao: Đứng vị trí “Á quân” trong khả năng thanh khoản chỉ sau tiền mặt, chứng khoán cung cấp cho các nhà đầu tư khả năng chuyển hóa thành tiền mặt bất cứ lúc nào bất cứ nơi đâu mà mình muốn.

Tuy nhiên, những loại CK khác nhau có khả năng thanh khoản cao thấp khác nhau, đối với một số CK tại một thời điểm nào đó bị mất tính thanh khoản thì sẽ nhanh chóng bị đào thải khỏi thị trường.

Đây cũng là một trong những yếu tố mà nhà đầu tư nên cân nhắc để có quyết định đầu tư đúng đắn.

Thị Trường Chứng Khoán Là Gì?

thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán là một bộ phận quan trọng của thị trường vốn dài hạn, là nơi diễn ra các hoạt động mua bán và chuyển nhượng các loại CK nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận, đồng thời cung ứng nguồn vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế.

Căn cứ vào tính Chuyên môn hóa thì TTCK được chia thành 3 loại là

– Thị trường chứng khoán vốn: Là thị trường CK mà tổ chức phát hành huy động vốn bằng cách phát hành các CK vốn, ví dụ như Cổ phiếu, Chứng chỉ quỹ.

Nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu được gọi là cổ đông, góp vốn kinh doanh với công ty cổ phần trên tinh thần “lời ăn lỗ chịu”.

– Thị trường chứng khoán nợ: Là thị trường CK mà tổ chức phát hành huy động vốn bằng việc phát hành các chứng khoán nợ, ví dụ như Trái phiếu, Tín phiếu, Thương phiếu,… Người mua chứng khoán nợ là người cho vay, tổ chức phát hành CK nợ là bên mang nợ

– Thị trường chứng khoán phái sinh: Là thị trường phát hành và mua đi bán lại các loại CK phái sinh. Các CK trên thị này có như Hợp đồng quyền chọn, Hợp đồng tương lai, Hợp đồng kỳ hạn, Hợp đồng hoán đổi…

Căn cứ vào Cơ cấu thị trường mà Thị trường CK được chia thành 2 cấp là

– Thị trường sơ cấp: Là thị trường mua bán các loại CK mới phát hành.

Đây là thị trường không liên tục, là nơi duy nhất mang lại thu nhập cho tổ chức phát hành, giá CK trên thị trường sơ cấp sẽ do tổ chức phát hành quyết định hoặc thông qua đấu giá.

Trên thị trường này có sự hoạt động của tổ chức phát hành và nhà đầu tư theo chiều là tổ chức phát hành sẽ bán còn nhà đầu tư sẽ mua.

– Thị trường thứ cấp: Là thị trường mua bán, giao dịch các CK đã được phát hành trên thị trường sơ cấp.

Đây là thị trường liên tục, các nhà đầu tư có thể mua bán CK qua lại nhiều lần.

Giá chứng khoán trên thị trường thứ cấp sẽ do cung – cầu quyết định.

Trên thị trường này chỉ có hoạt động mua bán giữa các nhà đầu tư với nhau.

Thế Nào Là Đầu Tư CK?

Đầu tư chứng khoán là việc các nhà đầu tư (tổ chức, cá nhân) bỏ vốn ra để mua chứng khoán nhằm mục đích kiếm lợi nhuận khi giá chứng khoán lên cao, nhận cổ tức hoặc để thực hiện quyền quản trị, kiểm soát hoạt động của công ty phát hành chứng khoán.

Theo đó, bằng những việc đơn giản như thông qua các đợt phát hành CK đầu tiên trên thị trường sơ cấp hoặc thông qua việc mua bán, chuyển nhượng chứng khoán trên thị trường thứ cấp mà các nhà đầu tư có thể sở hữu một số lượng CK nhất định.

Sau đó, từ sự theo dõi những biến động của thị trường cùng với mục tiêu lợi nhuận của mình mà các nhà đầu tư quyết định giữ hoặc bán chứng khoán trên thị trường thứ cấp để thu về lợi nhuận.

Ngoài ra, lợi nhuận còn có được từ những đợt chi trả cổ tức cho cổ đông từ phía công ty phát hành CK, cổ phiếu thưởng, quyền mua cổ phiếu với giá ưu đãi (đối với cổ phiếu) và tiền lãi định kỳ, lợi tức từ lãi suất… (đối với trái phiếu).

Trong trường hợp cổ phiếu do công ty cổ phần phát hành, đối với những nhà đầu tư nắm giữ tỷ lệ cổ phần đủ lớn trong công ty thì ngoài thu nhập từ cổ tức, họ còn có các quyền lợi như quyền bỏ phiếu, biểu quyết, đóng góp ý kiến, tham gia điều hành, kiểm soát và chi phối các hoạt động của công ty.

Rõ ràng rằng, chứng khoán là một “chiếc bánh béo bở” thu hút sự quan tâm của rất nhiều nhà đầu tư từ có tổ chức đến nhỏ lẻ.

Đồng thời, thị trường chứng khoán cũng là tâm điểm chú ý của các nhà phân tích, hoạch định chính sách kinh tế vĩ mô.

Đầu tư CK không những mang lại cơ hội kiếm lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư mà còn là phương cách để huy động những nguồn vốn nhàn rỗi trong xã hội để góp phần thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế.

3 Bước Để Tham Gia Đầu Tư Chứng Khoán Trực tuyến?

Chỉ với 3 bước đơn giản và dễ dàng là:

Bước 1: Đăng ký mở tài khoản CK Trực tiếp hoặc online (Thông qua công ty môi giới)

Bước 2: Chuyển tiền vào tài khoản CK

Bước 3: Đặt lệnh mua bán chứng khoán Trực tuyến

Là bạn đã có thể tham gia đầu tư trên thị trường CK rồi.

Tuy nhiên, để có thể tự mình đầu tư thì đòi hỏi chúng ta ít nhiều đều phải có các yếu tố như kiến thức về CK, các kỹ năng phân tích cơ bản, phân tích kỹ thuật, phân tích ngành, đánh giá công ty, định giá chứng khoán, có kinh nghiệm, khả năng phán đoán, và đặc biệt là tâm lý đầu tư vững vàng, thái độ đúng đắn khi đầu tư, v.v…

Việc này đòi hỏi một quá trình tìm hiểu, học hỏi và trau dồi liên tục, chắc chắn sẽ chiếm rất thời gian của chúng ta, đặc biệt là những ai chưa từng tiếp xúc với CK,

Trong trường hợp mà bạn chưa có nhiều kinh nghiệm đầu tư, ít vốn, không muốn tính toán nhiều, chưa tiếp xúc với CK và cũng không có nhiều thời gian dành cho CK nhưng vẫn muốn kiếm lợi nhuận từ thị trường này thì bạn có thể tham gia đầu tư CK bằng cách đơn giản hơn là thông qua các Quỹ đầu tư!

Quỹ đầu tư là một tập hợp các khoản tiền vốn từ những nhà đầu tư, được hình thành từ việc phát hành các chứng chỉ quỹ (chứng chỉ huy động vốn) để đầu tư vào các công cụ tài chính.

Đến với quỹ đầu tư, không những bạn có thể kiếm được lợi nhuận từ CK, tiết kiệm được thời gian, tiền bạc và công sức mà bạn còn tận dụng được những lợi ích lớn khác như:

– Giảm thiểu rủi ro nhờ đa dạng hóa danh mục đầu tư

– Giảm chi phí hoạt động

– Tăng khả năng thanh khoản cho CK

– Tăng khả năng tiếp cận cơ hội đầu tư

– Sự chuyên nghiệp của các chuyên gia tài chính

Đừng bỏ lỡ: Hướng Dẫn Cách Đọc Bảng Giá Chứng Khoán Dễ Dàng, Nhanh Chóng

Kết Luận

Vậy là bạn đã biết được chứng khoán là gì, đặc điểm của chứng khoán, thị trường chứng khoán là gì, cách đơn giản để tham gia đầu tư chứng khoán.

Hy vọng bạn có thể vận dụng dễ dàng những kiến thức này vào học tập và công việc của mình.

Chúc bạn thành công!

Photo of author

Kẻ Khù Khờ

"Ta đi theo bóng mặt trời từ hạ tới hay đông dần qua, khi những đam mê còn nồng cháy thì chặng đường đó sẽ không hề xa" - Đen